میں اپنے مسلمان متراں توں ایہہ گل اکثر سندا آں کہ اسلام اک صبر یا امن نال پریا ہو یا مذہب اے تے چند انج دے انتہا پسند ہین جہڑے اسلا م دا ناں بد نام کر رہے ہین ۔ویکھیا جاوے تے پچھلی 14 صدیاں وچ اسلام دے ناں تے 27 کروڑ توں ودھ لوک مارے جاچکے ہین۔ امریکہ وچ ہوئے 9،11 دے حادثے توں لے کے دینا پر وچ 20 ہزار حملے دہشت گرداں نے کیتے ہین چنانچہ ایہہ انتشار ایہہ ظاہر کردا اے کہ اوہ قدراں، خیالاں تے عقیدیاں جنہاں دے گرد اسلام گھومدا اے یعنی جہاد تے حیران کن شہادت دے نظریے ہین جہڑے اسلامی عقیدے دی تشریح وچ انتشار نفرت تے غصے نوں اک واجب چیز دے طور نال قبول کر ن دا مشورہ دیندے ہین ۔ اوہدو ن تے ہون وی اسلام نوں انج ہی تصور کیتا جاندا اے ایہنے زور نال قوماں نوں اپنا غلام بنالیا ایہنے ڈرا تے دھمکا کے اپنی ایس سوچ نوں برقرار رکھیا اےایسی فتح مند آں ۔ چنانچہ قرآن دے اللہ دی عزت وچ ا تے تاریخ نوں قائم رکھن وچ میں مسلماناں تے تنقید نہیں کرسکدا کیوں جہ اوہ اپنی تعلیماں دی پیروی بڑی فرمابرداری نال کررہے ہین۔ ایہہ گل قرآن وچ واضح ہوندی اے ۔ سورۃ 123:9:73:9،29:9
خاص طورنال ،اسلامی الہات دے مطابق ایہہ وی اک وجہ نال نمایاں ہوندا اے کہ جے اللہ انج دے انتہا پسنداں دے حملیاں دی اجازت دیندا اے تے ایہی اایہدی مرضی اے۔ ایس لئی لامذہب لوکاں نال ایس معاملے وچ نہ لڑنا اللہ دے مقصد نوں پورا کرن توں انکار اے ۔ہجے میں ایہہ اعملاں دی مذمت کردا آں نالے ایہہ ویکھنا مشکل وی نیں کہ اوہ قرآن تےعمل کررہے ہین۔ چنانچہ میں سوچدا آں تہانوں پوچھنا واجب اے کہ ایہہ قرآنی آئتاں نوں پورا نہ کرکے کیہ تسی پختہ ایماندار نیں او؟ اینج تسی آپ قرآن دے کجھ حصے قبول نہیں کر دے۔ نالے ایہہ چند آئتاں نوں استعمال کرنا جہڑیاں تہاڈے مذہبی نظریاں نال ملدیاں ہین عالمی طور نال کجھ نظریاں دی تردید کرکے دوبار اپنے حساب نال تشریح کرنا مذہب نوں چھوڈن دی اک شکل اے۔ ایہدے نال نال ایس گل تے زور دینا کہ اسلام اک پرامن مذہب اے تے باقی دہشت گرداں دی مخالفت نہ کرنا اک عہد تے اجازت دی شکل اختیار کردااےایہہ سارے کماں لئی جو کہ انسانیت دے سنگین جرم ہین۔ جے تسی دہشت گردی دے خلاف انج دا یقین رکھدے او، تے کیہ تسی ایس کم دےخلاف خطرے وچ اٹھ کھڑے ہون لئی رضا مند او؟ حالانکہ مسلمان اکثر یت وچ امن دے حامی ہین پر بدقسمتی نال ایہہ اسلامی راہنما ئی دا انج دا عنصر اے جہڑا اسلامی معاشرے تے اثرانداز ہوندا اے کیونجہ اکثریت وچ مسلمان اپنے ذاتی کماں دی حمایت کرن گے تے دنیا دے دوجے خیالاں دی مخالفت کرن گے ، دنیا وی طور نال ایس مسلے تک پہنچن دی کوشش کرنا تے ایہنوں جمہوری تے سفارتی طریقے نال حل کرنا مغربی طریقہ اے نہ کہ رسمی اسلامی طریقہ۔
تسی پہلے تے ایہہ کہہ سکدےاو کہ قرآن واضح طور نال دوجیاں دے بارے گل کردا اے۔ سورۃ 109،256:2 اسلام دے غالب آن تے پُر اثر ہون نال لگدا اے کہ ایہہ انج دا نظریہ اے جہڑا وکھرے مرحلیاں توں گذر کے مضبوط ہوندا چلا گیا تے اج جدوں ایہہ اپنے پورے زور وچ اے اسلامی قانوناں دے ذریعے معاشرے نوں قابو وچ رکھدااے جہدے وچ غیر ایماندار وی شامل ہین۔ اکثر ایہہ کم مسیحیا ں تے دوجےگروہاں تے ظلم کرن تے ایہناں نوں ستان وال لے جاندا اے ۔میں اک گروپ جہدا ناں “وآئس آف دی مارٹا ئرز ” دی مدد کردا آں ایہہ اک مسیحی تنظیم اے جہڑی اوہ لوکاں دی مدد کردی اے جہڑے ایہہ برے کماں دا نشانہ بندے ہین۔
www.persecution.com
ایہناں دی ویب سائٹ اے ۔ تقریبا 3 لاکھ مسیحی ہر ورے مختلف طور نال ظلم دا شکار ہوندے ہین۔ایہہ نوکری تےملکیت توں ہتھ دھوبیٹھن توں لے کے بندی بنان تے قتل کردین تک ہو ندااے۔ ایہہ گل مینوں اپنے دوجے نقطے وال لے جاندی اے کہ مسلمان بعض ویلے غیر مستقل ہو ندےہین۔تےاوہ قرآ ن دی ایہہ گل کر دے ہین کہ مذ ہب وچ کو ئی مجبوری نیں اے” جدکہ ایہہ معاشریاں وچ جہتھے ایہناں دا راج اے اوہ غیر ایمانداراں نوں ستا ندے ہین،ایہناں نوں زبر دستی اسلام قبول کروان دی کوشش کردے تے ایس لئی جہادی کفر دے قانوناں نوں استعمال کردے ہین۔ تے غیر مسلماناں ناں دوجے درجے دے شہری سمجھدے ہین۔ کیہ کدی کسی نے سنیااے کسی اسلامی گروہ نے کسے لامذہب دی مدد کیتی ہووے اوہ صرف تے صرف اپنے لوکاں تےمعاشرے بارے سوچدے ہین تےدوجیاں دے حقوق نوں ترجیح نیں دیندے کیونجہ اوہ اپنے آپ نوں برتر سمجھدے۔ قرآن 110:3،6:98
پر مسیحیت ایسی اے جہڑی ساریاں دے انسانی حقوق لئی وڈے قدم چکدی اے ۔ ہسپتالاں توں لے کے یتیم خانے ورگے اداریاں نوں قائم کرن تک۔ حال وچ سیریا دے مسلماناں دی مدد کیتی ۔ جہناں نے عراق وچ پناہ لئی تے ایہناں دے اپنے مسلمان ساتھیاں نے ایہناں نوں نظر انداز کیتا۔ جو وی اے اسلام دی ترقی معاشرے وچ انج شروع ہوندی اے جدوں اوہ اک قوم ںوں ا پنے قابو وچ کر لیندا اے ،تے اک ملک توں دوجے ملک وچ منتقلی ، بچیاں دی پیدائش تے سرمایہ کاری ایہہ کم نوں پایہ تکمیل تک پہنچان دے ذرائع ہین ۔ اسلام نوں انج دے طریقے نال آہستہ آہستہ پھیلایا جا سکدااے جہدے وچ شروع توں آخردوستی ضرور شامل اے۔ ایہہ قرآن وچ ملدا اے۔ 28:3
ایس طریقےنوں عمل وچ لیایا وی جا رہا اے ابن کا تھر دی تفسیراں وچ جہاد دی وضاحت وکھری اے تےجہنوں دوجےاسلامی مبصر ایہنوں اسلام دے مخالف قرار دیندے ہین۔ ابن کا تھر دی تفسیراں یورپ تے شمالی امریکہ وچ مقبول ہوریاں ہین۔ آخروچ ایہہ کہ اک جہادی لئی اپنی بقا تے اسلامی ریاستاں نوں قابو وچ ویکھن تے شرعی قانون دے مطابق چلن وال لے جاندا اے۔ دوجے لفظاں وچ ایہہ گلاں ایس حد تک ودھ جاندیاں نے کہ مذہبی جنگاں دی شکل اختیار کر لیندیاں نے ۔ حالانکہ سمجھیا ایہی جاندا اے کہ اوہ الہامی کتاب تے عقیدیاں نوں منن والے ہین۔ چنانچہ دباؤ دا خیال کسے وی درجے تے ثابت نیں ہوندا نہ ہی ایہہ “صرف جنگ نظریے” دے قریب ہندا اے جدوں ایہہ اک نمایاں فوج بن جاندی اے۔
ایس اختیار نوں اپنے ہی ارکان وچ مات دین دی دھمکی دے وانگربرقرار رکھیا جاندا اے۔ چنانچہ شخصی حقوق دی تے کوئی سوچ ہی نیں ہوندی۔ آزادی اک فریب نظر چیز اے جہتھے صرف اسلامی رسم ورواج جو کہ خاندان ، حکومت تے قرآن ولوں رائج ہندی اے۔ آخر وچ ایہی آکھاں گا کہ ایس گل نوں مندا آں کہ صابر تے چنگےمسلمان بتھیرے ہین جہڑے دوجیاں دے اسلامی عقیدیاں تے انج عمل کرن تے افسردہ تے مایوس ہوندے نے۔ میں خوش آں کہ انجدے بتھیرے مسلمان نے جہڑے ایہ عقیدیاں تے نہ تے یقین کردے نہ ہی ایہدے تے عمل پیرہ ہوندے شاید ایہناں دے اندرایہہ عقیدیاں دی پوشیدہ طورنال تردید کرن دی سوچ ہووے پر خوف دے باعث ایس سوچ نوں آواز نہ دے سکدےہون۔نیم شعوری حالت وچ انج ہوسکدا اے کہ کوئی اپنے آپ ہی دی وجہ نال دھوکھا کھا ریا ہووے تے ایہہ عقیدیاں نوں سمجھ ہی نہ پا رہا ہووے جہڑے اسلام نوں گھیرے ہوئے ہین ۔ مسلمان اندرونی طوروچ قتل کرن دے ایس عمل دی اخلاقی معنی نوں پہچانن لئی تیار ہین۔ میرا یقین اے کہ اوہ مسلمان جوا پنے نظریاں وچ وکھرے ہین جدید برائیاں نال بھرے انساناں جیویں کہ ہٹلر ، سٹیلن ، ایڈی آمن ، پول پوٹ تے ہیرو ہیٹو نوں ویکھن دے بعد ردعمل نال جواب دے رہے ہین۔ تے نالے اوہ ایس کماں توں جہڑے ایہہ لوکاں نے کیتے خوفزدہ ہین ۔کیونجہ ایہہ وی کوئی مختلف نیں ایس کم توں جہڑے مسلمان دہشت گرد کردے ہین۔ ہجے وی بد قسمتی نال کجھ مسلمان انسانی معاشرے وچ ہون والی تباہی لئی نہ ہی کوئی کردار ادا کردے ہین۔ تے نہ ہی ذمہ داری لیندے ہین۔ ایہہ مینوں یسوع دی کہی اک گل یاد دلاندا اے کہ اے شخص تو پہلے اپنی اکھ دا شہتیر کڈھ تے فیر دوجے دی اکھ دا تنکا کڈھنا۔ اوہ اپنی اکھ نال ٹھیک نیں ویکھدے تے دوجیاں دے نظریاں توں ٹھیک طور نال کنج واقف ہونگے۔ جو کہ حقیقی فطرت توں متعلق ہین۔
میں مندا آں کہ معتدل مسلمان ایہہ جاندے ہین کہ اوہناں دی تحقیق اک ایسی ہستی دی اے جہڑا چاندا اے کہ زندگی نوں فروغ ملے تے اوس نے اپنے پیار دی وڈی مثال فطرت دے ذریعے سانوں دیتی اے۔ جیویں رب ایہہ محدود چیزاں / مخلوقاں نوں اک محدود پیار ے نال خلق کیتا تے اک لامحدود رب اپنے بے انتہا پیار نوں انساناں لئی کینا ودھ ظاہر کرے گا۔ رب نے کثرت نال یسوع دے ذریعے اپنے پیار نوں دنیا تے ظاہر کیتا تے یسوع نوں دے کے ساڈے گناہواں دا قرض اتار دیتا۔ جدے وسیلے نال ابدی زندگی ممکن ہوئی۔ رب نے نفرت نوں نیں بلکہ محبت دا استعمال کیتا تے اپنی شخصیت دی خصوصیت نوں ظاہر کیتا۔ آخر وچ میں تہاڈا شکریہ ادا کرنا چاہندا آں کہ تسی ایس بلاگ نوں پڑھیا تے میں چاہواں گا تسی سلام دے معاملے وچ مخلص تے ذہن نوں تبدیل کرن والی سوچ رکھو۔ آخرکار ، اک آزاد خیال نوں سمجھنا اپنے عقیدے دے نظام بارے دوبارہ توں سوچنا ہی اے۔ تے ایہہ ویکھنا اے کہ کیہ ایہہ انسانی حقوق تے زندگی دی تقدیس دے مخالف ہے یا نیں۔
میں تہانوں اے وی آکھا گا کہ تسی حوصلہ بلند رکھو تاکہ سچیائی نون تھمیں رکھو بھاویں تہانوں کسی معاشرے یا ثقافتی اقدار جہڑیاں تہاڈے تے لاگو ہین۔ اوہناں دی تردید ہی کیوں نہ کرنی پووے۔
انسانی وجود دا اک وڈاحصہ اے جہتھے رب نے مذہب دی آخرکار تشریح کر دیتی اے۔ اک مذہب جہڑا قربانی والی محبت دے تعلق نال بیان کیتا جاے۔ ایہہ محبت یسوع توں شروع ہووےگی تےایہدے شاگرداں دے ذریعے پوری دنیا وچ پھیل جائے گی۔ ایہہ محبت جہڑی عزت دے لائق ہے کیونجہ ایہہ اپنی خدمت کرنانیں اے۔ ایہتھوں تک جے جواب وچ پیار نہ ملے فیر وی رب دے خادم پیار کردے ہین کیونجہ یسوع دا پیغام اے کہ جے کوئی اک گال تےتھپڑ مارے تے دوجا وی اوس وال پھیر دو۔
پیارے دوستوں اک چنگا طریقہ اےتے یسوع آکھدا اے اوہ میں آں۔ یسوع ہی راہ اے جہڑی موت نوں نیں بلکہ زندگی وال لے جاندی اے۔ ڈر ، غصے ، نفرت تے قتل دے بجائے پیار دا ہونا ضروری اے۔ رب نے دنیا نال انج دی محبت رکھی کہ اپنا اکلوتے پتر یسوع مسیح بخش دیتا تاکہ جہڑا اوہدے تے ایمان لیائے ہلا ک نہ ہووے بلکہ ہمیشہ کی زندگی پاوے۔
Permission granted by David Woods for excerpts taken from the article on “Jihad, Jizya, and Just War Theory” in the Christian Research Journal Vol.36/No.1/2013
Permission granted by David Woods for excerpts taken from the article on “ Muhammad and the Messiah” in the Christian Research Journal Vol.35/No.5/2012